klokkenmaker tips
Klokkenmaker tips om problemen op te lossen of te voorkomen:
heeft u problemen met uw klok? lees hier onze tips
- Een klok met veren dient u altijd helemaal op te winden tot u weerstand voelt.
- Mijn klok moet langzamer lopen. Lees verder voor meer info.
- Mijn klok staat stil, wat kan ik doen? Lees meer info op deze pagina.
- Draai nooit de wijzers tegen de klok in.
- Om de klok af te regelen gebruikt u het moertje onderaan de slinger. Op deze pagina geef ik meer uitleg.
- De klok weer op tijd zetten? Lees even verder op deze pagina.
- Gaat u de klok verplaatsen, haal altijd de slinger en de eventuele gewichten eraf.
- Als de klok niet goed werkt, ga er dan niet zelf aan knutselen.
- Geef uw klok nooit naaimachine-olie of olie met een spuitbus, dit geeft altijd een averechts effect.
- Reparaties aan een uurwerk dienen door een vakman verricht te worden.
- Heeft u andere problemen, lees dan deze pagina.
Bekijk ons gratis e-book vol tips
Dit naslagwerk van 34 pagina’s biedt waardevolle tips om u te helpen bij het zelf oplossen van de meest voorkomende problemen.
Wilt u leren hoe u uw pendule kunt afstellen, zodat deze weer mooi op tijd loopt? Of wilt u weten of uw klok sneller kan lopen? Heeft u een vraag als: hoe werkt een klok met gewichten of hoe ver moet ik mijn klok opwinden? Of misschien ervaart u dat uw klok niet recht tikt? Wilt u weten hoe u uw pendule moet afstellen, zodat deze weer mooi op tijd loopt? Of mag uw klok sneller lopen? Een andere veelgestelde vraag is: hoe kan ik mijn klok harder of zachter laten slaan? U leest het allemaal in ons e-book.
klokkenmaker tip 1:
mijn klok staat stil
Staat uw klok stabiel opgesteld?
Wandklokken moeten – in principe – met de achterwand vlak en waterpas tegen de muur hangen. Tikt de klok scheef? Dus niet tik-tak-tik-tak maar tiktak—tiktak. Hang of zet de klok zodanig dat hij recht tikt, dus klinkt als tik-tak-tik-tak.
Is er iets wat kan blokkeren?
Loopt de slinger misschien tegen de kast aan? Kan het stripje metaal waar de slinger aan hangt zich vrij bewegen in het vorkje (van de gaffel) waar in het loopt? Lopen de wijzers niet tegen elkaar aan, of tegen het glas of de wijzerplaat ?
Staat de klok stil doordat het slagwerk blokkeert?
Draai de minuutwijzer een stukje terug, maar niet meer dan 1, maximaal 2 minuten. Als de klok nu gaat slaan, zal dat de oorzaak zijn. Laat de klok uitslaan en windt daarna beide veren op. Deze klacht kan er op wijzen dat de klok aan een onderhoudsbeurt toe is.
Wandklokken met een lange slinger
Let er op dat wandklokken met een lange slinger, zoals comtoiseklokken, niet dicht bij een deur of raam opgehangen worden. Door tocht, of doordat er (ongemerkt) tegenaan gestoten wordt, kunnen ze zonder (schijnbaar) aanwijsbare reden stil gaan staan.
klokkenmaker tip 2:
mijn klok is van slag
Een veelgehoorde opmerking in onze winkel is: “Mijn klok is van slag”.
Bekijk deze video eens voor stap-voor-stap advies hoe u uw klok weer op slag kunt brengen.
'Na onze verhuizing loopt de klok niet meer'
Ik noem dit gekscherend ook wel eens 'het laatste zetje'. Een verplaatsing wegens bv. een verhuizing laat vaak duidelijk zien dat de klok een onderhoudsbeurt nodig heeft, ook al liep hij daarvoor nog prima. Een nieuw huis, een fris onderhouden klok zou ik zeggen. Dus kom naar onze winkel en laat u informeren.
klokkenmaker tip 3:
klok rechttikkend afstellen
Uitgebreide uitleg over het rechttikkend maken van uw klok. Bekijk deze video als uw klok slecht loopt of steeds gaat stil staan.
klokkenmaker tip 4:
een scheef tikkende klok
In deze kortere video leg ik graag uit hoe u een scheef tikkende klok weer goed laat lopen.
Geef de klok geen naaimachine-olie
Geef de klok nooit olie met een spuitbus of naaimachineolie, dit geeft altijd een averechts effect. Dit zal het slijtageproces alleen maar versnellen en meer schade in het uurwerk veroorzaken.
klokkenmaker tip 5:
mijn klok loopt niet op tijd
Wij hebben twee video’s gemaakt om de klok op tijd te zetten:
- Een klok op tijd zetten, een klok met sluitschijf‘ is geschikt voor antieke uurwerken, dus bv. oudere bakregulateurs, Franse pendules, antieke tafelklokken.
- Een klok op tijd zetten, een klok met zaagslagwerk is geschikt voor klokken die zijn gemaakt na 1960, dus bv. Warmink tafelklokken, Zaanse klokken, staartklokjes, Sallander klok etc, kortom: vaak de moderne klok.
Bekijkt u bij twijfel de bovenste video.
Draai nooit de wijzers tegen de klok in
klokkenmaker tip 6:
mijn klok met slinger loopt te snel
Uw slingerklok gaat sneller of langzamer lopen als u de stelmoer, die aan de onderkant van de slinger zit, voorzichtig draait. Draai de stelmoer één hele slag in de goede richting maar let er op, dat de slingerlens (= metalen schijf) mee beweegt omhoog of omlaag. Draait u de slingermoer naar beneden, dan zakt het slingergewicht en gaat de klok langzamer lopen.
Nog handiger: bekijk deze video voor duidelijke stap-voor-stap uitleg.
klokkenmaker tip 7:
een klok verplaatsen
Bij elke verplaatsing van de klok moet de slinger losgehaald worden.
De slinger hangt (meestal) met een haakje aan een stripje van metaal. Dit is de slingerveer met daaronder het slingertussenstukje. Het slingertussenstukje hangt tussen het vorkje van de gaffel en laat zich er gemakkelijk ophoog uitschuiven.
Let op: de slingerveer is kwetsbaar.
klokkenmaker tip 8:
hoe maak je het uurwerk van een klok schoon
Een klok dient altijd compleet gedemonteerd te worden om een klok goed schoon te kunnen maken.
De raderen moeten tussen de platines worden gehaald en de veren worden uit de veertonnen gehaald. Een echte klokkenmaker is in staat het uurwerk ultrasonisch te reinigen. Omdat het uurwerk dan uit elkaar ligt wordt ook slijtage waargenomen en professioneel hersteld.
Voor een leek kan het handig lijken om het uurwerk in een emmer peut te reinigen. Ik raad dit sterk af, omdat de slijtage helaas vele malen erger wordt. Het vuil weekt los en brengt veel schade aan, met als gevolg dat de reparatiekosten veel hoger worden. Niet zelden keur ik de reparatie hierop af.
klokkenmaker tip 9:
waarmee kan ik mijn klok smeren?
Ik raad het sterk af om zelf aan de slag te gaan om de klok te smeren. Op internet staan diverse ’tips’ over het gebruik van naaimachineolie, slaolie of zelfs motorolie. Zie de drie afbeeldingen hieronder, zodat u ziet wat ik precies bedoel. Mijn ultrasone bad wordt hierdoor verpest en deze kosten moet ik dan toch echt bij de klant doorberekenen.
klokkenmaker tip 10:
ga niet naar een hobbyist
Een uurwerkreparatie is niet goedkoop, daar kan ik eerlijk over zijn. Een reparatie duurt, afhankelijk van het soort klok, gemiddeld meerdere uren tot enkele dagen. U kunt op mijn website lezen wat er tijdens een goede onderhoudsbeurt voor uw klok gebeurt. U weet nu ook wat er allemaal mis kan gaan als een, goedbedoelende maar niet vakkundige, hobbyist uw klok probeert te repareren.
Zij hebben vaak niet de benodigde kennis en kunde en het dure gespecialiseerde gereedschap, dat nodig is voor een professionele reparatie. Zeker bij antieke klokken wil ik u waarschuwen dat door onoordeelkundige behandelingen fraaie uurwerken hun waarde verliezen. Verkeerde behandelingen kunnen ruïneus werken, met vaak onherstelbare schade tot gevolg.
Gelukkig zijn er in Nederland nog genoeg vakkundige klokkenmakers die uw uurwerk met liefde en respect voor het uurwerkreparatievak kunnen repareren. Ik raad u daarom sterk aan om naar een echte vakman te gaan in het belang van uw uurwerk. Ik heb in al die jaren al veel uurwerken op mijn werkbank gehad die door een onbekwaam persoon waren verprutst en die ik later weer diende te herstellen, voor zover dit nog mogelijk was. Helaas wordt dit dan niet door de klant gezien.
klokkenmaker tip 11:
mijn klok is te strak opgewonden
Eigenlijk kunnen de veren niet te strak worden opgewonden bij een goed onderhouden uurwerk. Als het uurwerk vuil is kunnen de windingen van de veer blijven plakken, daardoor kan de veer niet meer goed ontspannen en zorgt dit voor krachtverlies. Laat uw klok daarom op tijd een goede onderhoudsbeurt geven. Bovendien moet het uurwerk helemaal worden opengehaald om de veren in de veertonnen te kunnen reinigen en hoogstwaarschijnlijk zijn ook de overige onderdelen aan een onderhoudsbeurt toe
klokkenmaker tip 12:
mijn antieke klok loopt niet op tijd
Bij antieke klokken vind ik een paar minuten afwijking niet onoverkomelijk. Een kleine afwijking hoort eigenlijk bij oudere klokken. Liever heb ik dat de klok iets te snel loopt, waardoor u wel op tijd bij uw afspraak bent. Er zijn trouwens veel uitvindingen geweest om een uurwerk zo optimaal mogelijk te laten lopen, bv de snek of het Maltezer kruis, lees hierover in mijn blog.
klokkenmaker tip 13:
mijn klok raakt steeds ontregeld en van slag
Als uw klok steeds ontregeld is en van slag, dan betekent het dat het tijd wordt voor een goede onderhoudsbeurt, waarbij het uurwerk geheel uit elkaar wordt gehaald en alle onderdelen worden gereinigd, nagezien, gerepareerd en opnieuw afgesteld.
klokkenmaker tip 14:
ik kan de veer van mijn klok niet meer opwinden, is de veer gesprongen?
De veer kan inderdaad zijn gesprongen, maar het kan ook zijn dat de palling kapot is. U merkt dit meteen omdat de palling dan niet meer ratelt bij het draaien van de opwindsleutel. Een gesprongen veer kan overigens veel schade aan het uurwerk veroorzaken, maar de opwindsleutel kan ook ineens hard tegen uw vingers slaan. Ga zo snel mogelijk naar een klokkenmaker met uw klok.
klokkenmaker tip 15:
hoe kan ik de veren van mijn klok goed opwinden
Wind de veren altijd op tot u weerstand voelt. Ik raad altijd aan om een klok op een vast tijdstip in de week op te winden.
klokkenmaker tip 16:
mijn klok slaat een verkeerd aantal slagen
U zult het snel kunnen merken als uw klok vaker van slag is en daardoor een verkeerd aantal slagen gaat slaan. Vaak is dit een teken dat er onderhoud nodig is. De klok is ontregeld, slaat niet meer of gaat stil staan na jaren van trouwe dienst.
Laat uw klok nakijken en onderhouden bij een professionele klokkenmaker, dan kan hij daarna weer jaren mee.
klokkenmaker tip 17: gebruik geen brasso om de klok te poetsen
Het is verleidelijk om de messing onderdelen van uw klok mooi te poetsen met Brasso. Doe dit toch maar niet. Brasso laat groenig-witte resten achter die moeilijk te verwijderen zijn. Zeker bij het poetsen van de klokkettingen kunnen Brasso resten in het uurwerk terechtkomen en extra slijtage veroorzaken.
Als uw klok bij ons een onderhoudsbeurt krijgt zorgen wij er altijd voor dat, als u hiervan houdt natuurlijk, de messing onderdelen lekker worden opgefrist en gaan glanzen.
Wij hopen dat u veel aan bovenstaande informatie heeft gehad en dat u uw klok beter leert kennen. Het is altijd handig als u kleine ongemakken zelf kunt oplossen.
Mocht u meer willen weten over hoe wij een klok repareren/een onderhoudsbeurt geven, klik dan op de button.
Weet u dat ik blogs schrijf over allerlei interessante onderwerpen?
Ellliot pubklok reparatie
Beroemde klokkenmaker JJ Elliott uit Londen
F.W. Elliott pubklok restauratieverslag
Veerspanning reguleren met snek of maltezerkruismechanisme
Compensatieslinger
De comtoise klok – Morbier klok
Op slag brengen van een uurwerk met sluitschijf
Christiaan Huygens slingeruurwerk
Afstellen van het slingeruurwerk van uw klok
Wanneer is een onderhoudsbeurt nodig voor mijn klok?
De geschiedenis van de Zaanse klok
Lars Dekker – de klokkenmaker die met zijn tijd mee gaat
