klokkenmaker tips

Tips van de klokkenmaker om problemen op te lossen of te voorkomen:

Een klok met veren moet u altijd helemaal opwinden tot u weerstand voelt.
Draai nooit de wijzers tegen de klok in.
Om de klok af te regelen, gebruikt u het moertje onderaan de slinger. Onderin deze pagina geef ik meer uitleg.
Neem een vaste dag in de week om uw klok op te winden.
Gaat u de klok verplaatsen, haal altijd de slinger en de eventuele gewichten eraf.
Als de klok niet goed werkt, ga er dan niet zelf aan knutselen.
Ga nooit zelf met een spuitbus of naaimachineolie de klok olie geven, dit geeft altijd een averechts effect. Dit zal het slijtageproces alleen maar versnellen en meer schade in het uurwerk veroorzaken.

Gratis E-Book van 20 pagina's ontvangen?

Wilt u een gratis e-book ontvangen bomvol klokkenmaker tips? Laat uw gegevens hieronder achter en u ontvangt het PDF binnen enkele minuten op het opgegeven e-mailadres.

Klokkenmaker tip 1: mijn klok staat stil

Als uw klok stil gaat staan, controleert u dan eens het volgende:

Staat uw klok stabiel opgesteld? Wandklokken moeten – in principe – met de achterwand vlak en waterpas tegen de muur hangen. Tikt de klok scheef? Dus niet tik-tak-tik-tak maar tiktak—tiktak. Hang of zet de klok zodanig dat hij recht tikt, dus klinkt als tik-tak-tik-tak. Ga voor meer informatie naar mijn blog over het afstellen van uw klok.
Loopt de slinger tegen de kast aan? Kan het stripje metaal waar de slinger aan hangt zich vrij bewegen in het vorkje (van de gaffel) waar in het loopt?
Lopen de wijzers niet tegen elkaar, het glas of de wijzerplaat aan?
Staat de klok stil doordat het slagwerk blokkeert? Draai de minuutwijzer een stukje terug, maar niet meer dan 1, maximaal 2 minuten. Als de klok nu gaat slaan, zal dat de oorzaak zijn. Laat de klok uitslaan en windt daarna beide veren op. Deze klacht kan er op wijzen dat de klok aan een onderhoudsbeurt toe is.
Let er op dat wandklokken met een lange slinger, zoals comtoiseklokken, niet dicht bij een deur of raam opgehangen worden. Door tocht, of doordat er (ongemerkt) tegenaan gestoten wordt, kunnen ze zonder (schijnbaar) aanwijsbare reden stil gaan staan.

Klokkenmaker tip 2: mijn klok is van slag

Een uurwerk met zaagslagwerk kan niet “van slag” gaan.
Een uitvoering met sluitschijf daarentegen kan wel van slag raken.

Lees voor meer informatie mijn uitgebreide blog, klik op de button hieronder.

Klokkenmaker tip 3: een scheef tikkende klok goed laten lopen

Hiernaast vindt u een YouTube filmpje, waarin ik uitleg hoe u een scheef tikkende klok weer goed laat lopen.

Klokkenmaker tip 4: hoe stel ik mijn klok af, mijn klok loopt niet op tijd

Hoe stelt u uw klok af zodat hij wel op tijd loopt? Hoe zet je een mechanische klok gelijk?

Begin ermee door de klok op een nauwkeurige tijd gelijk te zetten, bijvoorbeeld bij het begin van het journaal om 20.00 uur. Laat de klok 24 uur lopen en kijk hoeveel uw klok voor of achter loopt ten opzichte van de journaalklok. Moet u bijstellen, dan kunt u dit doen door het moertje, wat onder aan de slinger zit, te verdraaien.

Houdt hierbij de slingerstang goed vast zodat deze zelf niet draait, anders breekt u mogelijk het slingerveertje.
Draait u naar links (=omlaag) dan gaat de klok langzamer lopen, naar rechts (=omhoog) sneller.
Draai het slingermoertje één hele slag in de goede richting en let er op, dat de metalen schijf (de slingerlens) mee beweegt omhoog of omlaag.

Zet de klok weer precies gelijk, laat hem nogmaals 24 uur lopen en bekijk het verschil weer. Nu weet u precies hoeveel effect 1 slag per 24 uur heeft. Herhaal deze procedure totdat uw klok op tijd loopt. Let op: bij een achtdaags uurwerk doet u dit wekelijks op een vast tijdstip.

Van een antieke klok kunt u niet dezelfde nauwkeurigheid verwachten als van een quartzuurwerk. Een afwijking van ongeveer 10 minuten per week is voor de meeste antieke klokken niet ongewoon te noemen.

Meer informatie vindt u in mijn blog via onderstaande button.

Klok afstellen:

Klokkenmaker tip 5: hoe laat je een slingerklok langzamer lopen?

Uw slingerklok gaat langzamer lopen als u het slingermoertje, dat aan de onderkant van de slinger zit, voorzichtig draait. Zo kunt u de klok sneller of langzamer laten lopen: draai het slingermoertje één hele slag in de goede richting maar let er op, dat de metalen schijf (de slingerlens) mee beweegt omhoog of omlaag. Draait u de slingermoer naar beneden, dan zakt het slingergewicht en gaat de klok langzamer lopen. Draait u de slingermoer naar boven, en gaat de slingerlens ook naar boven, dan gaat uw klok daardoor sneller lopen. Zie hiervoor ook de tekst en afbeelding van tip nummer 4.

Klokkenmaker tip 6: een klok verplaatsen

Bij elke verplaatsing van de klok moet de slinger losgehaald worden.
De slinger hangt (meestal) met een haakje aan een stripje van metaal. Dit is de slingerveer met daaronder het slingertussenstukje. Het slingertussenstukje hangt tussen het vorkje van de gaffel en laat zich er gemakkelijk ophoog uitschuiven.
Let op: de slingerveer is kwetsbaar.

Klokkenmaker tip 7 : hoe kan ik een (staande) klok veilig naar de winkel vervoeren

Een klok veilig vervoeren is niet moeilijk, maar ik geef u enkele tips. Haal de slinger voorzichtig los uit de gaffel. Zie hiervoor de afbeelding bij tip 4: klok verplaatsen. Leg de gewichten en losse onderdelen apart. Zet de ketting/snaren of koorden vast met behulp van een elastiekje. Plaats alles voorzichtig in een tas of doos, gebruik desgewenst een handdoek of noppenfolie. Een wandklok kan meestal op zijn rug liggen. Een tafelklokje kunt u misschien klemgezet staand vervoeren.

Klokkenmaker tip 8: Hoe maak je het uurwerk van een klok schoon?

Een klok dient helemaal gedemonteerd te worden om een klok goed schoon te kunnen maken. De raderen moeten tussen de platines worden gehaald en de veren worden uit de veertonnen gehaald. Een echte klokkenmaker is in staat het uurwerk ultrasonisch te reinigen. Omdat het uurwerk dan uit elkaar ligt wordt ook slijtage waargenomen en hersteld. Voor een leek kan het handig lijken om het uurwerk in een emmer peut te reinigen. Ik raad dit sterk af, omdat de slijtage helaas vele malen erger wordt. Het vuil weekt los en brengt veel schade aan, met als gevolg dat de reparatiekosten veel hoger worden.

Klokkenmaker tip 9: Waarmee kan ik mijn uurwerk (klok) smeren?

Als eerste wil ik graag opmerken dat ik zelf smeren afraadt, omdat het vuil als een soort slijpmiddel gaat werken. De klok zal misschien eventjes beter lopen, maar de slijtage die gaat ontstaan is voor u als leek wellicht niet te zien. Heeft u kennis van zaken en wilt u uw uurwerk echt zelf smeren, doe dit dan wel met speciale klokkenolie. Gebruik alleen deze olie, want er zijn niet veel soorten olie geschikt om een uurwerk mee te smeren.

Interessante links voor u?

Weet u dat ik ook een blog bijhoud over allerlei leuke onderwerpen? Misschien is dat ook leuk voor u om te lezen.

Eén van mijn blogs gaat over het afstellen van een slingeruurwerk. Misschien heeft u daar ook iets aan? Als u meer wilt lezen over Christiaan Huygens, de uitvinder van het slingeruurwerk, klik dan hier.