Zaanse klok onderhoudsbeurt (reparatie) stap-voor-stap
Deze leuke Zaanse klok werd ter reparatie bij ons gebracht, dat wil zeggen dat wij de klok een onderhoudsbeurt gaan geven.
Om u een goed beeld te schetsen van wat ‘een onderhoudsbeurt geven’ precies inhoudt nemen wij u graag stap voor stap mee in de fases van dit proces.
Alle klokken doorlopen in onze werkplaats deze fases. Een Zaanse klok valt voor ons in de categorie reguliere klokken c.q. eenvoudige klokken. Dit zegt niets over het uiterlijk, maar puur over het uurwerk.
Demontage van de kast van de Zaanse klok
De eerste stap is om alle losse (messing) ornamenten te verwijderen, zodat deze kunnen worden opgeknapt en, indien de klant daarvan houdt, zelfs opgepoetst. Zeker een Zaanse klok leent zich er goed voor om de ornamenten lekker te laten glanzen. Het is wel zo dat dit bij de ene klok beter lukt dan bij de andere, afhankelijk van (de legering van) het materiaal.
De wijzerring van deze klok was nog in zeer mooie staat. Soms zien we sleepsporen op de cijferring waar mensen jarenlang met hun vinger langsgaan om de wijzers te verzetten.
De kettingen worden gelijk in lengte gemaakt, zodat de gewichten straks keurig op dezelfde hoogte kunnen hangen.
De kast van de Zaanse klok is gestript
Nu alle onderdelen zijn verwijderd blijft de gestripte kast over. De kast krijgt een behandeling met speciale vloeistof, die het hout voedt en zorgt voor een mooie glans.
De ornamenten worden voorgereinigd en verderop in het proces verder behandeld.
De platines van de Zaanse klok
Nu de kast zover klaar is, is het tijd om aan het uurwerk te beginnen. We halen alle onderdelen buiten en binnen de platines (de vierkante messing platen) los, want ook deze onderdelen worden nagekeken en gereinigd.
Voorreinigen van de onderdelen van de Zaanse klok
Nadat stof, roest en overig vuil handmatig zijn verwijderd en ieder onderdeeltje aan een eerste inspectie is onderworpen gaan alle onderdelen van het uurwerk ter voorreiniging in de ultrasoon.
rollimat en verbusapparaat
Na het voorreinigen gaan we verder op onderzoek uit. De tappen, die door jarenlang draaien in de bussen slijtagesporen hebben, worden gepolijst met een Rollimat.
We bekijken welke messing bussen zijn versleten/uitgesleten, deze worden met een verbusapparaat vervangen.
Zijn er nog andere onderdelen die versleten zijn en dus hersteld dienen te worden?
Het anker van de zaanse klok wordt gepolijst
Het anker heeft al die jaren zijn werk gedaan en vertoont daardoor natuurlijk ook slijtsporen. De bekken van het anker worden gepolijst, zodat het ankerrad goed en gelijkmatig kan lopen.
Nu alle onderdelen zijn nagelopen en hersteld mogen zij een tweede keer in de ultrasoon. Hierna gaan de onderdelen in diverse polijsttrommels, zodat ze weer lekker schoon zijn en glanzen voor een fris resultaat.
ornamenten polijsten
De messing ornamenten waren voorgereinigd en kunnen nu worden gepolijst met de polijstmachine.
Zeker bij de hekjes van een Zaanse klok kunnen we zo een mooi eindresultaat bereiken, als de legering van het messing dit toelaat en als de klant houdt van glanzende onderdelen.
we gaan weer opbouwen
Nu de slijtage overal is verholpen, onderdelen zijn gerepareerd indien nodig en alles lekker fris getrommeld is kunnen we gaan opbouwen.
We zetten het uurwerk weer in elkaar en geven de juiste olie en vet, waardoor alles weer soepel draait.
Het is weleens jammer dat sommige platines vlekkerig blijven, al ziet de klant hier eigenlijk niets van.
anker afstellen
We plaatsen het anker terug en het wordt afgesteld.
het uurwerk van de Zaanse klok mag weer terug in de kast
We naderen het einde nu het uurwerk wordt teruggeplaatst in de kast.
de ketting aanbrengen
Bij een uurwerk met gewichten zoals een Zaanse klok is ook de ketting natuurlijk onderhanden genomen.
Deze ketting kan nu weer worden gemonteerd.
montage van de wijzers
De wijzers worden geplaatst en vastgezet met de wijzermoer.
slinger en gewichten plaatsen en de klok op tijd zetten
De slinger wordt geplaatst en daarna kan de klok even worden opgehangen. De gewichten mogen aan de ketting gehangen worden en daarna wordt de klok op tijd gezet.
kijk deze Zaanse klok eens mooi glanzen!
En hiermee is de onderhoudsbeurt bijna afgerond. De klok mag nu naar de testruimte om te laten zien dat hij weer jarenlang zijn werk wil doen. Dan kan de klant worden gebeld en kunnen we mensen weer blij maken met een frisse en fitte klok.
Kijk deze Zaanse klok eens prachtig shinen!
